Bệnh liệt dương do tuyến yên là bệnh liệt dương do công năng của lá trước tuyến yên của não thiếu hoàn toàn hoặc một phần, làm cho nội tiết không đủ, từ đó mà dẫn đến tất cả những loại kích tô” tiết ra không đủ, đều giảm thiếu, cho nên công năng của tuyến target hạ thấp, nam giới thiếu ovestrin mà gây nên. Liệt dương do tuyến yên đồng thòi có kèm theo tinh hoàn teo tóp, đặc trưng giới tính thứ hai thoái hóa và sự sinh thành tinh trùng giảm thiểu, vô sinh v.v… Chứng bệnh tiết ra kích tô” của tuyến yên không đủ nếu phát sinh ở thời kì thiếu niên và nhi đồng sẽ có thể xuất hiện sự sinh trưởng và phát dục bị đình chỉ hoặc thiếu những biểu hiện của thòi kì thanh xuân.
Tuyến yên (pituitary gland) của đại não con người bị sự không chê” của khâu não dưới, thông qua hai con đường khác nhau để điều tiết hoạt động của lá trước tuyến yên và lá sau tuyến yên. Neurohormone hợp thành ở trong khâu não dưới điều tiết và khống chê” sự hợp thành và phân tiết của 6 loại kích tô” chủ yếu loại peptide, còn pituitrin thì lại điều tiết và không chế tuyến nội tiết ở ngoại biên, như tuyến giáp trạng, tuyến thượng thận, tuyến sinh dục. Khi công năng của lá trước tuyến yên hạ thấp hoàn toàn hoặc một phần thì các triệu chứng và biểu hiện trên cơ thê quyết định bởi nguyên nhân gây bệnh cơ bản của nó và một sô pituitrin có tính chuyên nhất nào đó thiếu. Tuyệt đại đa sô” bệnh nhân thường không thể cảm thấy được mình có những khác thường gì, nhưng thỉnh thoảng có thể đột nhiên liệu phát ra hoặc rất kịch liệt. Loại kích tô” thiếu sớm nhất thường là ovestrin, sau đó xuất hiện thiếu urge GH. Khi khâu não bị tổn hại thì sự tiết ra tất cả các kích tô” đều giảm thiểu, sẽ kèm theo có các biểu hiện công năng của tuyến giáp trạng hạ thấp, công năng của tuyến thượng thận hạ thấp, xuất hiện huyết áp thấp và thiếu sức chịu đựng đốì với sự ứng kích và kích thích. Cho nên những người bị bệnh liệt dương do tuyến yên là một trong những biểu hiện của hội chứng công năng của tuyến yên hạ thấp, chứ không phải là một chứng bệnh độc lập. Vì vậy, trong điều trị cũng phải có tính tổng hợp, hơn nữa việc điều trị nguyên nhân gây bệnh nguyên phát như cắt bỏ khôi u của tuyến yên ở não là biện pháp điều trị chủ yếu. Chỉ có trừ bỏ nguyên nhân gây bệnh thì bệnh liệt dương mới có thể được điều trị.
